Memlekettik tildegi naqyl sózder

Búgin saǵy syndy dep jaqsyny basynba, qıyn qystaý kún týsa – sol tabylar qasyńnan.
Qazybek bı

Adamnyń qoly qanat emes, ushýǵa arnalmaǵan. Ushyp júrgenderdi atyp túsirý ońaı deýshi edi, qańǵyǵan oq, qańǵyrǵan ańshydan saqtan, jaryǵym
Oralhan Bókeı

Bardyń qadirin bilý úshin joǵaltý kerek, toqtyqtyń qadirin bilý úshin ashyǵý kerek eken
Oralhan Bókeı

Tirshiliktiń sulýlyǵynda shek joq
Oralhan Bókeı

Ár taýdyń basyn ańsaǵan arqar ashtan óledi
Oralhan Bókeı

Júgirgen almaıdy,
Buıyrǵan alady
Oralhan Bókeı

Búkil álemde adam balasy qanshalyqty mol bolsa, sonshalyqty jalǵyz – ony jalǵyzsyratpaıtyn aırylmas adal dosy – óziniń OIY ǵana
Oralhan Bókeı

Ómir eshqashan sheshýi tabylmas jumbaq,
Eshkim shyǵara almas qıyn esep.
Oralhan Bókeı

Neǵurlym kereń bolsań,
Soǵurlym jaqsy estısiń.
Oralhan Bókeı

Eger balalar birdemeni túsinbeıtin bolsa, onda oqytýshy olardy kinálaýǵa tıisti emes, olarǵa túsindire almaı otyrǵan ózin kinálaýǵa tıis.
Y.Altynsarın

Qazaqtyń taǵdyry, keleshekte el bolýy da mektebiniń qandaı negizde qurylýyna baryp tireledi. Mektebimizdi taza, berik hám óz janymyzǵa /qazaq janyna/ úılesetin negizde qura bilsek, keleshegimiz úshin taıynbaı- aq serttesýge bolady.
Maǵjan Jumabaev

Mekteptiń jany – muǵalim. Muǵalim qandaı bolsa, mektep sondaı bolmaqshy. Iaǵnı, muǵalim bilimdi bolsa, ol mektepten balalar kóbirek bilim alyp shyqpaqshy. Solaı bolǵan soń, eń áýeli mektepke keregi – bilimdi, pedagogıka, metodıkadan habardar, jaqsy oqyta biletin muǵalim.
Ahmet Baıtursynov

Eger muǵalim ón boıyna, óz isine, shákirtine degen súıispenshilikti jınaqtasa, ol naǵyz ustaz.
L.N.Tolstoı

Shákirti joq ustaz – mylqaý ustaz
Ybyraı Jaqaev

Oqytýshy áleýmettik ádilettiliktiń, adamgershiliktiń jarshysy bolýǵa tıis.
Spandıar Kóbeev

Ustaz degen ulaǵatty ataýdy estigende, kúni búginge deıin ózimdi shákirtteı sezinemin
Serke Qojamqulov

Jaqsy adam ǵana jaqsy basshy bola alady.
Júsip Balasaǵunı

Oqýshy jastardyń eń senimdi ustazy, syr jasyrmaı ashyq aıtatyn adamy – muǵalim.
Ǵabıt Músirepov

Adamnyń adamshyldyǵy… jaqsy ustazdan bolady.
Abaı Qunanbaev

Maǵan jaqsy muǵalim bárinen de qymbat, óıtkeni muǵalim – mekteptiń júregi.
Ybyraı Altynsarın

«Til – ár halyqtyń keshegi júrip ótken
jolyn, búginge jalǵasqan ǵumyrynyń
erteńge aparar múddesin beıneleýshi,
ıaǵnı bar tarıhynyń kýágeri, derekti kózi»
S.Amanjolov.

Ádildikti moıyndaý – adal kisiniń isi.
Baýyrjan Momyshuly

Jer júzi jabylǵanda ǵylym jaqqa,
Qazaq júr qumarlanyp qur ataqqa.
Anaý — qý, mynaý — pysyq, men — batyr dep,
Aınaldy birin-biri qurtpaqqa.
Shákárim

Bireýi — «sen táńirimsiń» dep syıynady,
Bireýi — «men qulyńmyn» dep baǵynady,
Bireýi — «sadaqa ber» dep jalynady,
Bireýi — «quıryq» bolyp taǵylady.
Maǵjan Jumabaev

Kózińdi ash, oıan, qazaq, kóter basty,
Ótkizbeı qarańǵyda beker jasty.
Jer ketti, din nasharlap, hal hatab bop,
Qazaǵym, endi jatý jaramasty.
Mirjaqyp Dýlatov

Qazaǵym, elim,
Qaıqaıyp beliń,
Synýǵa tur taıanyp.
Talaýda malyń,
Qamaýda janyń,
Ash kózińdi oıanyp.
Uıyqtaıtyn bar ne sıqyń?
Qańǵan joq pa áli uıqyń?
Ahmet Baıtursynov

Esi ketken el baıqus,
Jurt ákimge qarasar,
Ózgege baq joq jarasar,
Esi ketken el baıǵus
Aqylynan adasar.
Adasqany emes pe,
Birin-biri shaǵysyp,
Tepkilesip, qaǵysyp,
Ókimetke talasar.
Maılyqoja

Atty men jaıaýdyń sálemi jaraspas.
Jırenshe sheshen

Súıýdiń syryn kózden kórme, Kóńilden izde. Bilgiń kelse, súıer ıa súımesin, Ashyp qara kóńilin kúımesin.
Balasaǵun

Sóz saıysta jeńilgen de bir – tili kesilgen de bir.
Toqsary

Kúıregen rýhty qaıta kóterý – mine, qazirgi tańdaǵy basty maqsat osy.
Sherhan Murtaza

Qazaq balasy birigip, tize qosyp is qylsa, halyqtyq maqsat sonda oryndalady.
Álıhan Bókeıhanov

Adam óziniń janyn usaq ýaıym, bolymsyz qam-qaraket dertimen bylǵanýdan saqtaýy kerek.
Muhtar Áýezov

Ómir – teńiz,
Onda júzem demeńiz,
İzgilikten jasalmasa kemeńiz.
Rýdakı

Adamnyń eń uly qasıeti – baqytty bolýǵa talpynýy.
Sultanmahmut Toraıǵyrov

Aqylsyzdyń súıgeni jaman, Aqymaqtyń túıgeni jaman.
Dosbol bı

Kereń zaman mylqaý óleń týǵyzady.
Qadyr Myrza Áli

Az adam atqa mindim dep qasqyr bolyp jurtqa shapsa, mundaı jurtta bereke qaıdan bolsyn?
Álıhan Bókeıhanov

Sabyrdan asqan aıla joq.
Halyq naqyly

Balam, halyqtyń uly bolmasań – meniń de ulym emessiń.
Qadyr Myrza Áli

Kóldiń taqyrǵa aınalýy ońaı, Baıdyń paqyrǵa aınalýy ońaı.
Sherhan Murtaza

Ótiriktiń arbasy shyndyqtyń kópirinen óte almaıdy.
Muzafar Álimbaı

«Dál búgin Qazaqstanda er etigimen sý keshetin jaǵdaı týa qalsa, memlekettiń qazaqtan basqa tiregi joq ekenin umytpaıyq!»
Aldan Aıymbetov

Qaırat eter kezińde júk kóterer nardaı bol, Aqyl aıtar kezińde júz jasaǵan shaldaı bol!
Baýyrjan Momyshuly

Artqyǵa belgi qalsa eger,
Ókinbes edim ólgenge
Óshpes edim bekerge,
Jaryǵym tússe kórgenge
Shákárim Qudaıberdiuly

«Ár qazaq – ár qazaqtyń jalǵyzy, asyly»
Sabyrjan Mahmet

Qazaqtyń jaınar dalasy, Jetiler oqyp balasy. Shoshytatyn meni sol – Olardyń kúndes, talasy.
Shákárim Qudaıberdiuly

Adamdyq dıqanshysy qyrǵa shyqtym;
Kól joq, kógaly joq- qorǵa shyqtym.
Tuqymyn adamdyqtyń shashtym ektim,
Kóńilin kógertýge qul halyqtyń.
Ahmet Baıtursynov

Paıdasyz ómir súrý mezgilsiz ólgenmen teń
I. Góte

Shyndyq – dámi jaǵymsyz, ashshy sýsyn, áıtse de densaýlyqty túzetedi.
Balzak

Keıde bir adam ultty qorǵap qalýy múmkin, kerisinshe naq sondaı bir adamnyń búkil ultty jerge qaratýy ǵajap emes.
Per Býast

Baryńdy kúzet,
Aryńdy kúzet,
Ózgeni synaǵansha,
Ózińdi túzet!
Qadyr Myrza Álı

Bektik úshin týǵan olar anadan,
Bektik sútten, ispen boıǵa taraǵan
J. Balasaǵun

Aǵasy kelse, ardaqtap atyn baılaǵandaı;
Qonaǵy kelse, qurmettep jaılaǵandaı;
Tyndyrymdy inisi bolsa;
Qanat-quıryǵy saı bolyp,
Kóńili jaı bolyp,
Aǵanyń alar tynysy bolsa;
İniniń mindeti – basqarý,
Aǵanyń reti – bas baǵý emes pe?
Áıteke bı

Sarqylmaıtyn sýat joq,
Tartylmaıtyn bulaq joq.
Quıryǵy sýda tursa da,
Ýaqtysy jetkende,
Qýramaıtyn quraq joq.
Dúnıe degen pánı bul,
Balasy joqta mıat joq,
Bárinen qıyn sol eken,
Artyńda janǵan shyraq joq…
Áıteke bı

Jigittiń jaqsysy:
Durys sózge toqtaı bilgen,
Basqany sózine toqtata bilgen.
Áıteke bı

Baı bolsań, halyqqa paıdań tısin;
Batyr bolsań, dushpanǵa naızań tısin.
Baı bolyp paıdań tımese,
Batyr bolyp naızań tımese,
Jurttan alabóten úıiń kúısin!
Áıteke bı

Ashý bar jerde aqyl turmaıdy.
Ashý degen – aǵyn sý,
Aldyn ashsań, arqyrar.
Aqyl degen – darıa,
Aldyn tossań, toqyrar.
Kisi birge týyspaý kerek,
Týysqan soń sóz qýyspaý kerek.
Sóz qýǵan pálege jolyǵady.
Jol qýǵan oljaǵa jolyǵady.
Áıteke bı

Otan – ot basynan bastalady, demek óz besigiń, óz úıiń.
Baýyrjan Momyshuly

Otan – adamnyń týyp -ósken jeri, atamekeni, el-jurty, tabıǵat baılyqtary, halqy, qoǵamdyq jáne memlekettik qurylysy til, mádenıet, turmys- salt, ádet –ǵuryp erekshelikteri bar belgili bir halyqtyń tarıhı turaǵyna aınalǵan aýmaq.
Baýyrjan Momyshuly.

Otan – ótkenimizdi tanyp, baǵalaı bilý, eń áýeli, ózimizdi qadirleı bilý.
Ahmet Baıtursynuly

Adal adam Otanyn súıedi. Adal, aq júrekke Otan anasyndaı. Otannyń degenin isteý – qýanysh, maqtanysh. Otanǵa degen mahabatty bizde ólsheýge bolmaıdy.
Baýbek Bulqyshev

Eki Otan joq.
Jalǵyz Otan – mekeniń
M. Maqataev

Dúnıede týǵan elińnen artyq el de, jer de joq.
Ǵabıt Músirepov

Altyn uıań – Otan qymbat,
Qut bereke – atań qymbat,
Asqar taýyń – ákeń qymbat,
Meıirimdi – anań qymbat,
Týyp ósken eliń qymbat.
Tóle bı

Atadan jaqsy ul týsa,
Eliniń týy bolady.
Atadan jaman ul týsa,
Eliniń sory bolady.
Qazybek bı

Al, qazaq, meshel bolyp qalamyn demeseń, taǵylymyńdy, besigińdi túze.
Muhtar Áýezov

Eı, tákappar dúnıe,
Maǵan da bir qarashy.
Tanısyń ba, sen, meni,
Men – qazaqtyń balasy!
Qasym Amanjolov

Bıik mansap – bıik jartas. Erinbeı eńbektep jylan da shyǵady, Ekpindeı ushyp qyran da shyǵady. Jikshil el jetpeı maqtaıdy, Jelókpeler shyn dep oılaıdy.
Abaı Qunanbaıuly

Teginde adam balasy adam balasynan aqyl, ǵylym, ar, minez degen nárselermen ozady. Odan basqa nársemen ozdym ǵoı demektiń bári de aqmaqshylyq…
Abaı Qunanbaıuly

Estilerdiń sózderin eskerip júrgen adam ózi de esti bolady.
Abaı Qunanbaıuly

Eńbek qýmaı tapqan mal dáýlet bolmas,
Qardyń sýy sekildi tez sýalar.
Abaı Qunanbaıuly

Eńbek qýanysh, jalqaýlyq aırylmas qaıǵy.
Abaı Qunanbaıuly

Jumysy joqtyq,
Tamaǵy toqtyq,
Azdyrar adam balasyn.
Abaı Qunanbaıuly

Quıryǵy shaıan, basy adam,
Baıqamaı senbe qurbyǵa.
Jylmyńy syrtta ishi aram,
Kez keler qaıda sorlyǵa.
Abaı Qunanbaıuly

Jigitter, oıyn arzan, kúlki qymbat,
Eki túrli nárse ǵoı syr men symbat.
Arzan, jalǵan kúlmeıtin, shyn kúlerlik,
Er tabylsa, jaraıdy qylsa suhbat.
Abaı Qunanbaıuly

Qaıǵy kelse qarsy tur, qulaı berme,
Qyzyq kelse qyzyqpa, ońǵaqqa erme,
Júregińe súńgi de, túbin kózde,
Sonan tapqan shyn asyl, tastaı kórme.
Abaı Qunanbaıuly

Jaman dos kóleńke,
Basyńdy kún shalsa, qashyp qutyla almaısyń,
Basyńdy bult alsa, izdep taba almaısyń.
Abaı Qunanbaıuly

Joldastyq suhbattastyq bir úlken is,
Onyń qadirin jetesiz adam bilmes.
Abaı Qunanbaıuly

Dosy joqpen syrlas,
Dosy kóppen syılas,
Qaıǵysyzdan saq bol,
Qaıǵylyǵa jaq bol.
Abaı Qunanbaıuly

Boıda qaırat, oıda kóz,
Bolmaǵan soń, aıtpa sóz.
Abaı Qunanbaıuly

Áýelde bir sýyq muz aqyl zerek,
Jylytqan tula boıdy ystyq júrek.
Toqtaýlylyq, talapty shydamdylyq,
Bul qaırattan shyǵady, bilseń kerek.
Aqyl, qaırat, júrekti birdeı usta,
Sonda tolyq bolasyń, elden erek…
Abaı Qunanbaıuly

Myqtymyn dep maqtanba aqyl bilseń,
Myqty bolsań ózińniń nápsińdi jeń.
Abaı Qunanbaıuly

Óldi deýge bola ma, oılańdarshy,
Ólmeıtuǵyn artyna sóz qaldyrǵan.
Abaı Qunanbaıuly

Aqyl bitpes dáýletke,
Dáýlet bitpes kelbetke.
Abaı Qunanbaıuly

Paıda oılama ar oıla,
Talap qyl artyq bilýge.
Abaı Qunanbaıuly

Talap, eńbek, tereń oı,
Qanaǵat, rahym oılap qoı,
Bes asyl is kónseńiz.
Abaı Qunanbaıuly

Baqpen asqan patshadan,
Mımen asqan qara artyq.
Saqalyn satqan káriden,
Eńbegin satqan bala artyq.
Abaı Qunanbaıuly

Qaıratsyz ashý tul,
Turlaýsyz ǵashyq tul,
Shákirtsiz ǵalym tul.
Abaı Qunanbaıuly

Aqyryn júrip anyq bas,
Eńbegiń ketpes dalaǵa.
Ustazdyq etken jalyqpas,
Úıretýden balaǵa.
Abaı Qunanbaıuly

Ómirdiń aldy ystyq arty sýyq,
Aldy oıyn, artqy jaǵy muńǵa jýyq.
Abaı Qunanbaıuly